Sen là loại cây quen thuộc trong đời sống của người Việt. Các bộ phận của cây sen từ củ sen, lá sen, hoa sen, đài sen và cả tim sen đều có nhiều công dụng hữu ích. Tim sen được biết đến như là một loại thảo dược giúp an thần, điều trị chứng mất ngủ. Ngoài ra, nó còn có nhiều công dụng khác tốt cho sức khỏe. Cụ thể đó là những công dụng gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Đặc điểm của tim sen
Tim sen hay tâm sen, liên sen là phần mầm nằm bên trong hạt sen, là thành phần tinh túy nhất của cây sen. Khi bạn dùng hạt sen để nấu canh, bổ đôi hạt sẽ thấy phần mần nhỏ màu xanh, đó chính là tâm sen.
Tâm sen chỉ dài khoảng 10mm, phần đầu có màu xanh lục với các lá non gập vào nhau như búp cây. Còn phần rễ và thân sen phía dưới có màu vàng tươi.
Thời điểm tốt nhất để thu hoạch tim sen là từ tháng 7 – 9 hàng năm – mùa sen nở rộ và chuẩn bị tàn. Khi cây sen ra hoa sẽ xuất hiện ngó sen chứa rất nhiều hạt sen chỉ nhỏ bằng đầu ngón tay.
Bổ đôi hạt sen sẽ thu được tâm sen. Tâm sen có vị hơi đắng, cảm nhận chân thực nhất là khi ăn hạt sen chưa được bỏ tim sen sẽ cảm nhận được vị đắng giống như lá chè.
Các hoạt chất, thành phần hóa học có trong tâm sen như: Asparagine, liensinine, neferine, motyclon, lotusine, betus, nuciferin… Ở Việt Nam và các nước thuộc khu vực nhiệt đới khác có rất nhiều sen nên việc thu hoạch tâm sen khá dễ dàng. Hiện nay tâm sen đang được bán phổ biến trên thị trường.
Tác dụng của tim sen đối với sức khỏe
Theo Đông y, tim sen có vị đắng, tính hàn nên được sử dụng để giảm căng thẳng, thanh nhiệt, hạ huyết áp… Cụ thể, tâm sen có các tác dụng đối với sức khỏe như sau.
Giúp an thần, điều trị mất ngủ
Tim sen nổi tiếng là thần dược có khả năng điều trị mất ngủ kinh niên cho người lớn và những người có chứng mất ngủ. Tâm sen có chứa asparagine, nelumbin, nuciferin… giúp an thần, cải thiện giấc ngủ hiệu quả.
Bạn chỉ cần sử dụng khoảng 3g tim sen với một chút nước nóng, uống trước khi đi ngủ 1 – 2 tiếng sẽ giúp não bộ được thư giãn, dễ đi vào giấc ngủ. Ngoài ra bạn có thể kết hợp với một số loại thảo dược khác để làm trà an thần như hoa cúc, mật ong, kỷ tử.
Ổn định nhịp tim, huyết áp
Tim sen có khả năng ổn định nhịp tim, làm giảm huyết áp, thích hợp cho những trường hợp bị cao huyết áp hay tim đập nhanh. Trà tim sen giúp làm giãn cơ trơn thành mạch, giảm trợ lực lên huyết quản, cải thiện lượng máu trong động mạch vành.
Nhờ đó, giúp ổn định máu và điều hòa huyết áp hiệu quả. Sử dụng tâm sen là một cách tự nhiên để tốt cho tim mạch, giúp hạn chế các bệnh về tim.
Thanh nhiệt, giải độc
Ngoài tác dụng an thần, tim sen còn nổi tiếng với tác dụng thanh nhiệt, giải độc cơ thể. Do đó, tim sen có thể sử dụng để giải rượu hay điều trị ngứa, mụn nhọt, điều trị bí tiểu… Ngoài ra, tâm sen cũng giúp giảm cân, tốt cho những người bị bệnh béo phì, gan nhiễm mỡ, máu nhiễm mỡ.
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Theo một số nghiên cứu, alkaloid trong tim sen có khả năng cô lập và ức chế glucosidase. Nhờ đó giúp giảm lượng đường trong mỗi bữa ăn mà cơ thể hấp thụ. Đồng thời, tác dụng thanh nhiệt, giải độc cũng hỗ trợ hạn chế các vấn đề về tiểu đường.
Cách sử dụng tim sen đơn giản, hiệu quả nhất
Tim sen được sử dụng trong một số bài thuốc an thần, trị mất ngủ, bài thuốc thanh nhiệt cơ thể, loại bỏ độc tố… Tuy nhiên, cách sử dụng đơn giản nhất là pha trà tim sen uống hàng ngày. Cách pha như sau: cho tâm sen vào ấm trà, tráng qua một lượt với nước sôi, đổ đi, sau đó đổ đầy nước sôi vào ấm, đợi một lúc để tâm sen nở và dậy mùi thơm.
Cách pha giống như pha trà bình thường. Tuy nhiên trà tâm sen sẽ hơi đắng, tùy theo cảm nhận của mỗi người mà sử dụng một lượng vừa đủ. Uống 2 tách trà vào buổi sáng sớm sẽ giúp tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng, giải độc, phục hồi chức năng của thận… Uống trà trước khi đi ngủ 1 – 2 tiếng giúp não bộ thả lỏng, dễ đi vào giấc ngủ sâu.
Một số lưu ý khi sử dụng tim sen
Tim sen là thảo dược có nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên bạn vẫn cần phải lưu ý những điều sau đây:
- Người mắc bệnh liên quan đến tim mạch không nên sử dụng: tâm sen có chứa hàm lượng độc tính alkaloid không tốt cho bệnh nhân bị tim mạch. Nếu muốn sử dụng phải lựa chọn tâm sen đã ngả sang màu vàng nhưng không được cháy để độc tố thoát ra ngoài.
- Không sử dụng cho người tỳ vị yếu, người thể hàn, có thể dẫn đến đầy bụng, táo bón, rối loạn tiêu hoá, lạnh người…
- Không sử dụng cho người bị âm hư: uống trà tim sen có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh lý ở cả nam và nữ giới, làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
- Không sử dụng liên tục trong một thời gian dài: sử dụng trong thời gian dài có thể khiến cơ thể bị mệt mỏi, suy giảm trí nhớ, rối loạn nhịp tim.
- Không dùng tim sen để điều trị mất ngủ kéo dài.
Để bảo quản tâm sen được lâu, bạn nên phơi khô hoặc xao bằng chảo nóng, đóng gói trong môi trường chân không hoặc lọ thủy tinh. Tâm sen có tác dụng an thần nên chỉ sử dụng với liều lượng nhỏ (khoảng 5 – 10g mỗi ngày), mỗi ngày uống tối đa 2 tách và không uống khi bụng đói.
Trên đây là những thông tin về đặc điểm, công dụng của tim sen đối với sức khỏe con người. Bạn nên mua thảo dược tại các địa chỉ uy tín và tham khảo liều lượng trước khi dùng nhé!