Nhân sâm được biết đến là một trong những thảo dược cũng như thuốc đông y có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe của người dùng. Vây, cụ thể những công dụng đó là gì và cách sử dụng ra sao? Bài viết ngay dưới đây Phòng khám Đông Y Chân Nguyên sẽ giúp bạn có thể hiểu được những công dụng tuyệt vời và hướng dẫn cách sử dụng loại thảo dược này nhé!
Giới thiệu về cây nhân sâm
Nhân sâm ( ginseng) là thảo dược – một loại cây có rễ thuộc họ cuồng, sở dĩ được gọi là nhân sâm là bởi vì củ sâm có hình dạng gần giống con người. Cây sâm thường được trồng hay mọc tự nhiên trong rừng, thân thấp không có cành nhánh mà chỉ có cuống lá, có hoa màu đỏ và có khả năng tự kết trái tạo thành hạt giống. Củ sâm thường xuất hiện nhiều ở Ấn Độ, Hàn Quốc, Nga và Trung Quốc…
Nhân sâm là một trong tứ đại danh dược gồm: nhân sâm, nhung hươu, quế và rễ cây đương quy. Đây là bốn loại thuốc quý mà từ thời xa xưa đã được y học cổ truyền coi trọng và đến ngày nay thì các nhà khoa học còn phát hiện ra rất nhiều công dụng nổi bật của chúng
Đây là một trong những loại cây rất khó trồng và có sự phát triển chậm, rễ của nó chỉ có thể thu hoạch được trong khoảng thời gian là 5 đến 6 năm.
Thành phần có trong nhân sâm
Không chỉ được Y học cổ truyền công nhận mà ngay cả Y học hiện đại cũng đánh giá đây là một loại cây có chứa nhiều dinh dưỡng tốt cho sức khỏe thông qua việc phân tích các thành phần. Trong đó Saponin được coi là hoạt chất chính tạo nên công dụng thần dược của nhân sâm, càng nhiều thành phần này càng tốt.
- Hợp chất Saponin dammaran và saponin triterpen.
- 7 hợp chất của polyacetylen.
- 17 loại axit amin cần thiết nhất cho cơ thể.
- 17 acid béo tiêu biểu đó là acid palnitic, linoleic, stearic, oleic.
- 20 nguyên tố vi lượng quan trọng cho cơ thể người: Fe, Mn, Co, Se, K.
- Daucosterol.
- Ginsenoside.
- Glucid.
- Peptide.
Phân loại nhân sâm
Hiện nay những loại củ sâm phổ biến thường được phân loại dựa vào 2 tiêu chí cơ bản nhất đó là môi trường sống và phương thức chế biến. Dưới đây là những loại củ sâm được phân chia theo 2 tiêu chí này mà bạn có thể tham khảo qua:
Phân loại theo tiêu chí môi trường sống
Về môi trường sống được phân chia phổ biến thành các loại cơ bản nhất đó là:
- Thứ nhất là những loại củ sâm được trồng trong nông trại đây là loại củ sâm thường có màu trắng nhạt và có thân dày. Nó có khoảng 2 đến 3 rễ chính và thời gian thu hoạch là khoảng 4 đến 6 năm.
- Loại sâm thứ hai là được trồng trong môi trường hoang dã, ở những vùng núi tự nhiên và nằm sâu trong rừng.
- Thứ ba là loại sâm đường trồng ở những vùng núi xa xôi và nó thường là những loại sâm có hàm lượng dưỡng chất vô cùng cao và có mùi thơm nồng nàn đặc trưng và đặc biệt là vô cùng đắng
Phân loại theo sự chế biến
Tiếp đến xét về tiêu chí chế biến thì hiện nay có những loại nhân sâm phổ biến nhất đó là:
- Nhân sâm tươi: Là loại được khai thác ở dạng nguyên thủy nhất và có chứa thành phần chất saponin cao. Nó có thời gian thu hoạch là 4 đến 6 năm và được dùng để nấu ăn cũng như pha chế nước uống.
- Thứ hai là bạch sâm: Đây là loại sâm có thời gian thu hoạch từ 4 đến 6 năm – được cạo vỏ sau đó phơi dưới nắng và được bảo quản làm trà và làm thuốc.
- Hồng sâm: Loại sâm này được chế biến bằng cách sấy ở nhiệt độ cao khoảng 3 đến 5 lần và có vị ngọt đắng, thời gian bảo quản khoảng 10 năm, sâm thu được có màu hồng nhạt, vị ngọt hơi đắng. Thông qua quá trình hấp sấy hồng sâm còn sản sinh ra thêm nhiều dưỡng chất, có đến 35 hợp chất saponin nên hồng sâm là loại có giá trị dinh dưỡng cao nhất.
- Đó là những loại củ sâm cơ bản nhất hiện nay mà bạn có thể tham khảo qua.
Những công dụng của nhân sâm đối với sức khỏe
Nhân sâm đem đến cho sức khỏe cũng như sắc đẹp của con người rất nhiều công dụng. Dưới đây là những công dụng cụ thể nhất mà hiện nay củ sâm đem lại cho người dùng bạn nên biết:
Làm đẹp da chống lão hóa
Công dụng đầu tiên mà củ sâm đem lại đó chính là duy trì được nét đẹp thanh xuân cho phái đẹp. Nhân sâm với thành phần có chứa hoạt chất saponin có tác dụng tái tạo tế bào máu cũng như bổ sung oxy đảm bảo giúp máu lưu thông và giữ được nét hồng hào căng bóng đầy sức sống cho làn da.
Chính vì thế thực vật này giúp làm hạn chế quá trình lão hóa. Thậm chí là giúp lão hóa ngược đem đến được làn da khỏe mạnh cũng như trẻ trung nhất cho chị em phụ nữ.
Hỗ trợ bảo vệ đường hô hấp
Rễ nhân sâm chính là phần chứa dưỡng chất nhiều nhất. Rễ củ sâm có tác dụng giúp hỗ trợ bảo vệ hô hấp tốt. Nó có tác dụng chống lại viêm phế quản, bổ khí và chữa bệnh liên quan đến việc hen suyễn.
Bổ não khôi phục trí nhớ
Một trong những công dụng tuyệt vời nữa mà củ sâm đem lại đó chính là khả năng bổ não giúp giảm việc ảnh hưởng đến trí nhớ suy giảm khi tuổi già hoặc là phụ nữ sau sinh.
Giải độc gan
Nhân sâm có tác dụng giải độc gan, loại bỏ hoàn toàn những loại khí độc. Những thành phần độc hại ảnh hưởng đến cơ thể do việc dung nạp thực phẩm hoặc là do ảnh hưởng của môi trường hằng ngày.
Tăng cường hệ miễn dịch
Củ sâm có chứa những thành phần axit amin cũng như các dưỡng chất giúp tăng cường hệ miễn dịch tốt nhất cho cơ thể. Đặc biệt là đối với những ai mới ốm dậy, dùng củ sâm sẽ đem đến một hệ thống năng lượng mới, hệ miễn dịch được cải thiện giúp chống lại các khả năng bị bệnh.
Phòng bệnh tim mạch
Đặc biệt đó chính là công dụng giảm việc mắc bệnh liên quan đến tim mạch. Những thành phần của củ sâm đảm bảo sẽ giúp bạn cải thiện được tình trạng liên quan đến bệnh tim, giảm nguy cơ đột quỵ giảm nguy cơ bị nhồi máu cơ tim ở người già. Thực sự nhân sâm là một trong những thảo dược vô cùng tốt cho sức khỏe của con người ở mọi độ tuổi.
Cách sử dụng nhân sâm hiệu quả nhất
Nhân sâm nên được sử dụng như thế nào để có thể tận dụng tốt nhất công dụng của nó. Dưới đây là một số cách sử dụng củ sâm hiệu quả mà bạn nên tham khảo qua nhé!
Củ sâm ngâm cùng mật ong
Dùng mật ong để ngâm với sâm tươi cũng là một trong những cách được nhiều người áp dụng nhất. Món ăn này giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống viêm, nhuận tràng và bổ máu. Cách thực hiện: Củ nhân sâm tươi được đem thái lát mỏng ngâm cùng mật ong thô, thời gian ngâm khoảng 7 ngày là bạn có thể sử dụng được. Mật ong ngâm củ sâm với tỉ lệ 4:6. Dùng khoảng 400g củ sâm với 600ml mật ong. Sau đó khi dùng thì nên pha với nước ấm.
Củ sâm ngâm với rượu
Nhân sâm ngâm rượu là một trong những cách sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Với cách này thường thì nên dùng sâm tươi sau đó ngâm cùng bình thủy tinh với tỷ lệ 1:10 có nghĩa là 100g củ sâm thì ngâm với 1l rượu. Sau đó bạn hoàn toàn có thể sử dụng sau 3 tháng.
Củ sâm ăn sống
Hồng sâm hoặc bạch sâm bạn mua về cắt lát mỏng rồi bỏ vào lọ hoặc hũ để bảo quản. Mỗi lần lấy 1 lát ngậm trong miệng. Khi sâm mềm nhai nuốt cả bã, mỗi ngày dùng 3 – 4 lát. Dùng sâm như vậy sẽ tốt cho người bị bệnh lâu ngày, ăn uống kém, hơi suy yếu và người bị suyễn. Tuy nhiên với những ai có vấn đề về tiêu hóa cũng như huyết áp thì không nên sử dụng cách này.
Ủ trắng nhân sâm
Đây là quá trình ngâm củ sâm với tảo biển trong thời gian nhất định. Nó là quá trình tái tạo tế bào da và tạo sự căng bóng cho da. Đó là một số cách sử dụng củ sâm phổ biến nhất hiện nay mà bạn nên tham khảo qua.
Nhân sâm hầm gà
Đây có thể xem là cách chế biến được nhiều người châu Á áp dụng nhất, đặc biệt là ở Hàn Quốc, món gà hầm sâm có tác dụng bồi bổ khí huyết, tăng cường hệ miễn dịch cũng như giúp người mới ốm dậy nạp lại năng lượng hiệu quả. Cách thực hiện rất đơn giản, bạn chỉ cần thêm sâm tươi, táo đỏ và kỳ tử vào nồi hầm cùng gà trong 1 đến 3 tiếng sau đó mang ra bát và dùng trong bữa ăn.
Pha trà nhân sâm
Cắt nhân sâm khô thành những lát mỏng rồi cất vào hũ hoặc lọ để bảo quản. Khi dùng bạn chỉ cần lấy 1 lát cho vào ấm pha trà, rót nước sôi vào rồi đậy nắp. Để khoảng 5 – 10 phút, sau đó rót ra uống dần thay trà hàng ngày. Khi uống hết, bạn có thể tiếp tục cho nước sôi vào hãm thêm vài lần nữa cho đến khi trà sâm không còn vị nữa. Phần bã bạn không nên bỏ đi luôn mà hãy nhai kĩ, nuốt lấy nước rồi bỏ bã.
Những người không nên sử dụng nhân sâm
Được biết đến là một dược liệu quý và có giá trị cao trong việc bồi bổ cơ thể cũng như chống các bệnh như viêm phế quản, tim mạch, đường huyết, bổ khí, suy nhược thần kinh. Tuy được coi là thần dược nhưng thảo dược lại là đại kỵ với những trường hợp như:
- Người cao huyết áp nếu sử dụng nhân sâm dễ dẫn đến tăng huyết áp đột biến, vượt ngưỡng an toàn có thể gây tai biến rất nguy hiểm
- Phụ nữ có thai, phụ nữ chuẩn bị lâm bồn huyết áp thường tăng cao chính vì thế không được sử dụng.
- Bệnh nhân xơ gan, đang kèm máu chảy đường ruột cũng được khuyến cáo không nên sử dụng nhân sâm
- Với những người đang sử dụng thuốc tây để điều trị các bệnh như đột quỵ, tâm thần, trầm cảm thì tuyệt đối không được sử dụng sâm.
- Những người mắc các bệnh khác có thể sử dụng nhân sâm nhưng phải sau 2 tiếng, thời gian đủ để thuốc tây chuyển hóa vào cơ thể mới có thể sử dụng được nhân sâm.
Giá nhân sâm hiện nay
Thường thì củ sâm không có mức giá cố định. Đây là loại thảo dược có giá cao thấp với nhiều phân khúc khác nhau rất nhiều. Và mức giá củ sâm thường sẽ thay đổi theo tuổi thọ của nó.
- Đối với củ sâm củ non và có chất lượng không cao thì có giá khoảng từ 1,500,000 – 2,000,000/kg .
- Với những loại sâm hơi nhiều tuổi hơn thì có giá từ 3,000,000 – 5,000,000/1kg.
- Đối với củ sâm Hàn Quốc thường mức giá từ 7,000,000 – 10,000,000/kg.
Và đặc biệt hơn là những loại củ sâm quý hiếm với mức giá có thể lên đến con số hàng trăm triệu đồng. Đó là những phân khúc giá cơ bản nhất của nhân sâm.
Nên mua nhân sâm ở đâu
Hiện nay có rất nhiều địa chỉ cung cấp và phân phối sâm với nhiều loại đa dạng khác nhau. Nhân sâm cũng có rất nhiều loại với những nguồn gốc xuất xứ khác nhau. Bạn có thể mua sâm tại các cửa hàng chuyên cung cấp sâm xuất nhập khẩu, tại các trung tâm thương mại hoặc là hàng xách tay từ nước ngoài về.
Nên chú ý lựa chọn địa chỉ mua đảm bảo chất lượng để tránh việc mua phải những loại nhân sâm giả, kém chất lượng hiện nay vẫn tồn tại trên thị trường.
Trên đây là những thông tin cơ bản nhất về nhân sâm mà bạn có thể tham khảo qua. Nhân sâm thực sự có rất nhiều công dụng tốt đối với sức khỏe cũng như làm đẹp. Nếu có điều kiện hãy sử dụng sâm để nâng cao giá trị sức khỏe của bản thân bạn nhé!
Bài viết liên quan:
Củ tam thất có công dụng gì và cách sử dụng của củ tam thất
