Một trong những loại dược liệu được nhiều người bị bệnh tiểu đường tìm hiểu là dây thìa canh. Vậy loại thảo dược này có gì đặc biệt? Khả năng chữa bệnh ra sao? Hãy cùng Phòng Khám Chân Nguyên tìm hiểu qua bài viết sau.
Đặc điểm thực vật của dây thìa canh
Dây thìa canh còn có tên gọi khác là dây muôi, lõa ti rừng. Tên khoa học của nó là Gymnema sylvestre, thuộc chi Gymnema họ Apocynaceae.
Loại cây này thuộc loại dây leo, cao khoảng 6 – 10m, đường kính của thân chỉ khoảng 3mm. Lá cây đầu nhọn, hình bầu dục, dài 5 – 7cm, rộng 3 – 5cm. Hoa thìa canh có màu vàng, xếp thành từng tán ở khu vực dưới nách lá. Đài hoa có lông mịn. Quả thìa canh dài 6cm, bên trong có hạt hình dẹp.
Dây thìa canh thường ra hoa, kết trái vào tháng 7, tháng 8. Khi chín, quả sẽ tách đôi giống như 2 chiếc thìa. Đó cũng là lí do mà tên gọi của loài thực vật này có tên thìa canh.
Phân loại dây thìa canh
Hiện nay, cây thìa canh được chia thành 2 loại là thìa canh lá to và thìa canh lá nhỏ. Trong đó, thìa canh lá nhỏ có nhựa cây màu trắng hơi vàng. Còn nhựa của cây thìa canh lá to thì màu vàng đậm. Nhựa cây này sẽ làm mất vị ngọt nếu chúng ta nếm phải.
Đặc điểm phân bố và thu hái
Trên thế giới, dây thìa canh được tìm thấy nhiều ở miền Trung và miền Nam Ấn Độ. Ngoài ra, loài thực vật này còn phân bố ở Trung Quốc, Indonesia.
Tại Việt Nam, cây thìa canh được tìm thấy ở các tỉnh phía Bắc như Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam, Hải Phòng, Thái Nguyên. Hiện nay, người dân ở những tỉnh này đã trồng thìa canh thành vùng nguyên liệu để phục vụ cho các nhà máy sản xuất thuốc.
Dây thìa canh có thể thu hoạch quanh năm. Các bộ phận của cây đều có thể dùng làm thuốc. Hiện nay, thìa canh có thể được sử dụng ở dạng lá tươi, phơi khô hoặc dạng bột.
Tác dụng của dây thìa canh
Theo Đông y, dây thìa canh có vị đắng, tính hàn, mùi thơm nhẹ. Tác dụng của thìa canh là trị chứng tê bì, phong thấp, tiêu thũng, tiêu khát. Vì thế, từ xa xưa, đây được xem là cây thuốc quý để trị nhiều loại bệnh khác nhau.
Theo y học hiện đại, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong dây thìa canh có chứa nhiều hoạt chất quan trọng có lợi cho sức khỏe. Cụ thể là có tác dụng với những căn bệnh sau:
Tác dụng chữa tiểu đường
Đây được coi là phát hiện lớn của y học khi tìm ra và chứng minh tác dụng của thìa canh đối với bệnh tiểu đường. Đó là nhờ vào axit gymnemic có vai trò kích thích sản sinh ra tế bào beta, giúp tăng insulin và cân bằng đường huyết. Ngoài ra, axit này còn có tác dụng ức chế quá trình hấp thụ ở đường ruột, không cho hấp thu vào máu.
Ngoài ra, các hoạt chất có trong thìa canh giúp quá trình tiêu thụ được tốt hơn, từ đó giúp hạ đường huyết trong máu. Đây là cơ sở quan trọng để hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường.
Tác dụng giảm cân
Trong lá thìa canh có GS4 giúp giảm cholesterol không tốt, giảm đường glucose, lepin, insulin và các chất béo trung tính có trong cơ thể. Đây là tác nhân chính giúp quá trình giảm cân diễn ra nhanh hơn, đồng thời giúp nâng cap sức đề kháng cho cơ thể.
Ngăn ngừa bệnh xơ vữa động mạch
Dịch chết của dây thìa canh có tác dụng giúp chuyển hóa lipid và đào thải, loại bỏ ra khỏi cơ thể một cách nhanh chóng. Nhờ vậy mà bệnh xơ vữa động mạch sẽ được cải thiện đáng kể.
Ngoài những tác dụng trên, dây thìa canh còn giúp hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, giảm đau nhức xương khớp, tê liệt chân tay. Đặc biệt, thìa canh giúp cải thiện tình trạng viêm mạch máu, chống độc khi bị rắn cắn.
Một số bài thuốc hay từ dây thìa canh
Với những tác dụng như trên, dây thìa canh được dùng làm nguyên liệu cho nhiều bài thuốc hay. Sau đây là một số bài thuốc cụ thể.
Bài thuốc chữa bệnh tiểu đường
Để chữa bệnh tiểu đường, người bệnh có thể sử dụng một trong ba bài thuốc sau:
- Bài thuốc 1: Dùng khoảng 6g dây thìa canh khô đun với 1 lít nước trong 20 phút, chờ nước nguội và uống hàng ngày. Nên sử dụng sau khi ăn 15 – 20 phút.
- Bài thuốc 2: Dây thìa canh khô 20g, xạ đen 50g. Tất cả đem rửa sạch rồi đun với 2 lít nước. Sau khi sôi thì tiếp tục đun nhỏ lửa trong khoảng 30 phút. Nên sử dụng hàng ngày vào sau bữa ăn khoảng 10 phút để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Bài thuốc 3: Dùng thìa canh khô với liều lượng khoảng 10g rồi hãm với nước sôi trong bình trà hoặc bình giữ nhiệt. Đổ bỏ nước đầu, bắt đầu dùng từ nước thứ 2. Dùng thay nước hàng ngày sau khi ăn 20 phút.
Bài thuốc giải độc, chữa rắn cắn
Một trong những tác dụng của dây thìa canh chính là giải độc, chữa rắn cắn. Trong trường hợp này, chỉ cần lấy lá thìa canh giã nhuyễn rồi đắp lên vết thương.
Ngoài việc sử dụng thìa canh tươi hoặc khô thì ngày nay, thìa canh còn được bào chế thành dạng bột. Cách sử dụng này cũng cho hiệu quả tương tự như dùng cành tươi hoặc khô. Tuy nhiên, giá thành mua bột thìa canh thì cao hơn so với dạng lá tươi hoặc cắt khúc phơi khô.
Một số lưu ý khi dùng dây thìa canh
Là một dược liệu quý nhưng việc sử dụng dây thìa canh cũng cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Không tự ý thu hái lá thìa canh vì rất dễ nhầm lẫn với các loại cây khác.
- Cách thử lá thìa canh chuẩn nhất là nhai lá rồi ăn đồ ngọt, nếu mất vị ngọt thì đó là lá chuẩn.
- Dùng đúng liều lượng theo khuyến cáo của các chuyên gia.
- Không nên để nước sắc thìa canh qua đêm. Cần bảo quản trong tủ lạnh nếu chưa sử dụng hết.
- Nên dùng tốt nhất sau khi ăn khoảng 30 phút.
- Không dùng thìa canh cho phụ nữ mang thai, cho con bú, người bị bệnh tiêu chảy và trẻ em dưới 16 tuổi.
Giá dây thìa canh bao nhiêu, Mua ở đâu
Thìa canh là loại dược liệu khá quen thuộc, có tác dụng lớn trong điều trị bệnh. Hiện nay trên thị trường có nhiều đơn vị bán sản phẩm thìa canh tươi, khô và bột thìa canh. Giá thìa canh dao động từ 190,000 – 250,000 đồng/kg. Giá bột thìa canh thì cao hơn, khoảng 400,000 – 500,000 đồng/kg. Bạn nên mua thìa canh ở những địa chỉ uy tín để tránh hàng giả và hàng không đảm bảo chất lượng.
Trên đây là những chia sẻ chi tiết về dây thìa canh. Hãy tìm đến địa chỉ uy tín để mua được sản phẩm chất lượng tốt và áp dụng bài thuốc phù hợp với tình trạng bệnh để việc điều trị nhanh chóng được cải thiện nhé!
Bài viết liên quan:
Những công dụng chữa bệnh tuyệt vời của giảo cổ lam
