Từ xa xưa cây Lược vàng đã được sử dụng rất nhiều trong các bài thuốc của y học cổ truyền. Nó được biết đến với các tác dụng như chữa các bệnh về gan, bệnh về dạ dày…. Để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về thảo dược quý này, Phòng Khám Chân Nguyên xin giới thiệu chi tiết về loại cây này ở bài viết dưới đây.
Một số đặc điểm của cây Lược vàng
Đây là loại thảo dược xuất hiện khá nhiều tại Việt Nam với các tên gọi khác như: lan vòi, địa lan vòi, cây bạch tuộc, lan rủ…. Tên khoa học của nó là Callisia fragrans Woodson thuộc họ Thài lài. Loại thảo dược này có những đặc điểm như sau:
Đặc điểm hình thái của cây lược vàng
Đây là một loại thảo dược thân thảo, sống lâu năm dạng thân đứng và có chiều cao khoảng 15 – 40cm. Thân cây có nhiều đốt, nhiều nhánh và mỗi đốt thường dài khoảng 1 – 2cm. Các nhánh có chiều dài khoảng 10cm.
Lá của nó mọc so le nhau, là các lá đơn phiến lá có hình ngọn giáo. Chiều dài là Lược vàng khoảng 15 – 20cm, chiều rộng khoảng 4 – 6cm. Mặt dưới của lá có màu xanh nhạt hơn mặt trên và lá khá mọng nước. Bẹ lá thường ôm khít vào thân cây. Mép lá có màu vàng khi già đi và có các gân lá song song. Nếu cây sinh trưởng tại chỗ có nhiều ánh sáng, lá thường có màu tím nhạt.
Hoa của loại thảo dược này có màu trắng xếp thành một trục dài và cong. Chúng hợp thành xim và có khoảng 6 – 12 hoa với cuống hoa dài khoảng 1,5 – 3mm. Phần trên hoa có màu xanh, phần dưới màu trắng, mép nguyên và có lông mịn ở phía dưới.
Tràng hoa cây Lược vàng có 4 thùy, có hình trứng và có màu trắng. Nhị hoa dài khoảng 1,5mm, phần dưới dính với cánh hoa, có bao phấn hình đậu và dính vào phần bên trung đới. Bầu trên có 3 ô cao khoảng 0,5mm, nhụy có hình hơi trụ và hơi trồi lên.
Đặc điểm phân bố của cây lược vàng
Đây là loại thực vật ưa ẩm và thường mọc hoang trong tự nhiên. Nó có nguồn gốc từ Mexico và theo quá trình di thực sang nước Nga rồi đến Việt Nam. Tại nước ta tỉnh Thanh Hóa là nơi đầu tiên xuất hiện loại cây này. Cho đến nay Lược vàng đã xuất hiện tại rất nhiều tỉnh thành trên cả nước và được nhiều người biết đến.
Đặc điểm thu hái và bào chế cây lược vàng
Người ta sử dụng cả thân, rễ và lá của cây Lược vàng để làm thuốc điều trị bệnh. Cây phát triển tươi tốt quanh năm nên bạn có thể thu hái mọi thời điểm. Tuy nhiên khi hái lá cần lưu ý hái vào sáng sớm khi mặt trời chưa mọc. Bởi đây là thời điểm lá của nó có chứa nhiều dược liệu nhất.
Sau khi thu hái dược liệu bạn cần rửa sạch có thể dùng tươi hoặc dùng khô. Nếu bạn dùng khô, bạn cần phơi hoặc sấy dược liệu. Sau đó bạn bảo quản trong các túi nilon kín để tránh ẩm mốc và hỏng dược liệu.
Đặc điểm thành phần hóa học của cây lược vàng
Trong loại cây này được chỉ ra có nhiều thành phần hóa học khác nhau. Một số thành phần chính có thể đề cập đến như:
- Các thành phần thuộc nhóm lipid như: Triacyglyceride, sulfolipid, glycosyl glycerides…
- Các thành phần thuộc nhóm acid béo như: Paraffinic, olefinic.
- Các thành phần acid hữu cơ.
- Các sắc tố có lợi cho sức khỏe như: caroten, chlorophyl.
- Một số loại vitamin như PP, B2.
- Một số nguyên tố vi lượng như: Sắt, crom, niken, đồng.
- Các flavonoid như: Quercetin, kaempferol isoorientin.
Các thành phần này đã được chứng minh mang đến những công dụng tích cực cho sức khỏe. Khi bạn sử dụng đúng, nó có tác dụng hỗ trợ điều trị một số bệnh lý nhất định.
Công dụng của cây Lược vàng đối với sức khỏe
Những công dụng của cây Lược vàng đối với sức khỏe đã được cả Đông y và Tây y công nhận. Dưới đây là những tác dụng cụ thể của thảo dược này đối với sức khỏe mà bạn đọc có thể tham khảo.
Theo Đông y
Theo Đông y loại thảo dược này có vị nhạt, chua nhẹ, có tính mát và ít độc. Nó tác động đến kinh Phế và được chủ trị các bệnh lý sau:
- Chữa mụn nhọt.
- Trị nóng trong.
- Chữa ho, viêm họng
- Chữa đau nhức xương khớp.
- Lược vàng giúp trị bệnh tiểu đường, viêm loét dạ dày….
Theo y học hiện đại
Theo y học hiện đại, các thành phần hóa học có trong cây Lược vàng có những công dụng cụ thể như:
- Chống oxy hóa, chống viêm, ngăn chặn các gốc tế bào ác tính hoạt động, ngăn ngừa bệnh ung thư và bảo vệ cơ thể được khỏe mạnh hơn.
- Điều trị các chứng bệnh như thấp khớp, đau nhức xương khớp hiệu quả.
- Chữa trị các bệnh lý về tim mạch như xơ vữa động mạch, mỡ nhiễm máu.
- Điều trị các bệnh lý về đường huyết, các bệnh tim mạch khác.
- Lợi tiểu và chữa trị các bệnh lý như nhiễm trùng đường tiểu, sỏi thận, cải thiện và bảo vệ chức năng thận.
- Chữa dị ứng và các bệnh lý về da như mẩn ngứa, viêm da, nổi mụn nhọt, mề đay.
- Hỗ trợ điều trị và cải thiện các triệu chứng của bệnh Gout.
- Hỗ trợ điều trị các bệnh lý ở đường hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi và làm giảm các triệu chứng của bệnh.
- Điều trị các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm lợi, đau nhức răng.
- Giúp điều trị bệnh tiểu đường, chữa viêm gan, xơ gan, hạ men gan, làm mát gan….
Cách sử dụng cây Lược vàng để điều trị bệnh lý
Cây Lược vàng được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau và với mỗi một bệnh lý sẽ có một cách dùng riêng. Dưới đây là gợi ý cách dùng loại thảo dược này mà bạn có thể tham khảo thực hiện.
Cách dùng để hỗ trợ điều trị bệnh viêm họng
Đầu tiên bạn cần chuẩn bị lá Lược vàng tươi rửa sạch sau đó giã nát vắt lấy nước uống. Nên uống nước này đều đặn khoảng 2 lần/ngày để đạt được hiệu quả điều trị bệnh tốt nhất.
Cách dùng để chữa vết côn trùng cắn hoặc bệnh giời leo
Đối với bệnh lý này bạn cần chuẩn bị khoảng 3 – 4 lá Lược vàng sau đó đem rửa sạch. Sau đó bạn dùng lá này nhai và nuốt phần nước rồi lấy bã đắp vào vị trí bị sưng tấy.
Cách dùng để chữa viêm da, bệnh vảy nến và bị dị ứng
Để chữa các bệnh lý này bạn cần chuẩn bị 5 – 6 lá Lược vàng tươi rửa sạch và sắc với 2 bát nước. Khi nước sôi bạn đun nhỏ lửa cho đến khi nước cạn còn 1 nửa thì tắt bếp và chắt lấy nước uống. Bạn chia nước này thành 2 phần và dùng uống hết trong ngày.
Hoặc bạn có thể lấy lá cây Lược vàng tươi, rửa sạch và giã nát rồi vắt lấy nước uống. Tiếp đó bạn lấy phần bã để xát nhẹ nhàng bên ngoài vùng da bị tổn thương. Nó sẽ giúp sát trùng, giảm ngứa rất hiệu quả.
Cách sử dụng để chữa nhức chân răng, viêm lợi
Để thực hiện bạn cần chuẩn bị lá cây Lược vàng tươi rửa sạch và giã nát vắt lấy nước để uống. Hoặc bạn có thể nhai trực tiếp lá Lược vàng và ngậm nước lá trong miệng vài phút trước khi nuốt.
Cách dùng để chữa ho khan kéo dài
Trước tiên bạn hái lá cây Lược vàng tươi, rửa sạch và sau đó bỏ vào miệng nhai để nuốt nước. Đối với người lớn bạn cần nhai khoảng 3 lá. Đối với trẻ em trên 12 tháng tuổi nên nhai 1 lá. Nên thực hiện đều đặn mỗi ngày cho đến khi tình trạng ho khan đã hoàn toàn khỏi.
Cách sử dụng để chữa mụn nhọt
Đầu tiên bạn cần dùng khoảng 1 đến 2 lá cây Lược vàng, rửa sạch và ngâm với nước muối khoảng 15 phút. Sau đó bạn giã nát lá rồi lấy phần bã này đắp lên các nốt mụn. Giữ khoảng 20 – 30 phút rồi bỏ thuốc và rửa mặt sạch với nước. Bạn cần thực hiện đều đặn mỗi ngày cho đến khi các nốt mụn biến mất hoàn toàn.
Hoặc bạn có thể dùng 1kg cây Lược vàng gồm cả phần thân và lá, đem rửa sạch để ráo nước. Sau đó bạn cắt khúc ngắn bằng ½ đốt ngón tay rồi cho tất cả vào bình thủy tinh ngâm với 2 lít rượu trắng. Bạn ngâm khoảng 2 tháng là có thể sử dụng. Mỗi lần dùng bạn lấy 1 ly nhỏ để uống, mỗi ngày dùng 2 ly. Nếu là nữ bạn có thể thêm với nước cho rượu loãng một chút để dễ uống hơn.
Cách dùng hỗ trợ chữa bệnh gan
Bạn dùng 2 lá Lược vàng và 2 lá mồng tơi rửa sạch. Sau đó cho cả hai vào cối rồi giã nhuyễn vắt lấy nước uống. Lưu ý nên uống vào buổi tối trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả điều trị bệnh tốt nhất. Ngoài ra cách này chỉ áp dụng cho những trường hợp nóng gan, viêm gan B, C.
Nếu bạn thuộc trường hợp xơ gan, ung thư gan thì có thể thực hiện theo cách sau. Bạn dùng 2 đến 3 lá Lược vàng, một vài lá màng màng đem rửa sạch. Sau đó bạn cắt nhỏ rồi giã nát hai loại thảo dược này và pha với rượu trắng. Ngâm thảo dược trong rượu khoảng 1 tháng là có thể sử dụng. Mỗi lần dùng bạn chỉ nên uống khoảng 1 ly nhỏ và uống đều đặn mỗi ngày để đạt được hiệu quả điều trị bệnh tốt nhất.
Đây là một vài gợi ý về cách dùng cây Lược vàng để điều trị từng bệnh lý. Tuy nhiên để đảm bảo điều trị bệnh hiệu quả nhất bạn nên thăm khám và làm theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Ngoài ra khi sử dụng thảo dược này nên tham khảo ý kiến của những người có chuyên môn, không tùy tiện sử dụng.
Cách sử dụng để chữa đau lưng
Nếu bị đau lưng do thời tiết hoặc do vận động bạn có thể sử dụng cây Lược vàng theo cách sau để cải thiện. Bạn lấy 200g thân và lá cây Lược vàng rửa sạch để ráo nước và thái thành các khúc ngắn nhỏ. Sau đó bạn đem thảo dược ngâm với 1 lít rượu trắng từ 40 độ trở lên.
Bạn bảo quản bình rượu tại nơi khô thoáng mát mẻ và ngâm khoảng 2 tháng là có thể sử dụng được. Mỗi ngày bạn uống khoảng 40 đến 50ml và chia làm 3 lần uống trong ngày. Ngoài ra bạn có thể dùng rượu để xoa bóp kết hợp nhằm cải thiện tình trạng được nhanh chóng hơn.
Hoặc bạn có thể dùng lá Lược vàng hơ trên lửa cho nóng và mềm ra. Sau đó bạn đắp trực tiếp lên vùng bị đau cho đến khi nó nguội bạn có thể hơ và đắp lại thêm vào lần. Mỗi lần đắp giữ trong khoảng 15 phút bạn sẽ thấy các cơn đau giảm đi nhanh chóng.
Cách sử dụng để chữa bệnh viêm loét dạ dày
Để điều trị bệnh lý này bạn cần chuẩn bị lá Lược vàng rửa sạch và giã nhuyễn vắt lấy nước. Tiếp đó bạn trộn nước này với mật gấu rồi uống sau bữa ăn. Bạn có thể dùng cả nước và bã để tăng hiệu quả điều trị bệnh.
Cách sử dụng để hỗ trợ chữa bệnh tiểu đường
Bạn dùng lá Lược vàng tươi, rửa sạch, ép lấy nước uống hoặc bạn nhai trực tiếp đều được. Kiên trì thực hiện cách này đều đặn mỗi ngày sẽ giúp bạn đạt được hiệu quả điều trị bệnh.
Cách dùng để trị bệnh trĩ
Để chữa bệnh trĩ bằng cây Lược vàng bạn có thể thực hiện theo 1 trong những cách sau đây. Đầu tiên bạn cần dùng khoảng 3 lá Lược vàng tươi, đem rửa sạch và ngâm với nước muối để khử khuẩn. Sau đó bạn cắt nhỏ lá rồi giã cho nhuyễn, thêm vài hạt muối ăn vào. Tiếp theo bạn rửa sạch vùng búi trĩ rồi lấy bã cây này đắp vào. Nên thực hiện vào buổi tối trước khi đi ngủ và bạn có thể để qua đêm để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Hoặc bạn có thể dùng khoảng 2 lá Lược vàng tươi rửa sạch và 1 cốc nước đun sôi để nguội cùng ⅕ thìa muối ăn. Sau đó bạn lọc rây lấy nước để uống, mỗi ngày bạn uống nước này 1 lần. Phần bã bạn giữ lại để đắp vào búi trĩ.
Một cách khác là bạn chỉ cần hái khoảng 4 lá Lược vàng tươi rửa sạch và ngâm với nước muối khoảng 15 phút. Sau đó bạn nhai trực tiếp lá thảo dược này với vài hạt muối trắng. Nên nhai trước bữa ăn 30 phút bà nuốt phần nước, bỏ phần bã.
Một số điều cần lưu ý khi dùng cây Lược vàng
Loại cây này có nhiều công dụng tích cực cho sức khỏe nhưng cũng có thể gây nên tác dụng phụ khi bạn dùng không đúng cách. Chẳng hạn như khiến bạn bị tổn thương dây thanh quản hoặc dẫn đến sưng phù nề do dị ứng…. Đặc biệt là ở những người có hệ miễn dịch kém, sức khỏe yếu và dễ bị dị ứng.
Do vậy quá trình sử dụng loại thảo dược này để điều trị bệnh bạn cần lưu ý một số vấn đề như:
- Không dùng cho trẻ nhỏ, chị em đang mang bầu hoặc đang cho con bú.
- Không sử dụng cho những trường hợp dị ứng với bất kỳ thành phần nào có trong loại thảo dược này.
- Tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng là cách tốt nhất đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bạn.
- Nếu có bất kỳ điều bất thường nào xảy ra sau khi dùng bạn cần ngừng sử dụng và đến gặp bác sĩ ngay.
- Không tùy tiện kết hợp với các loại thảo dược khác và hãy tuân thủ liều lượng, thành phần cũng như cách dùng được hướng dẫn.
Mua cây Lược vàng ở đâu, giá bao nhiêu
Việc mua cây Lược vàng không khó, hiện nay có rất nhiều địa chỉ bán loại thảo dược này. Người ta có bán cả cây tươi cho bạn chăm sóc, làm cảnh hoặc làm thuốc. Tuy nhiên bạn nên chọn những địa chỉ uy tín để mua nhằm tránh các cây không đảm bảo chất lượng hoặc chứa thuốc trừ sâu.
Tốt nhất bạn nên tìm đến những hiệu thuốc Nam hoặc cửa hiệu Đông y của các thầy thuốc uy tín để đảm bảo an toàn. Giá của cây Lược vàng hiện nay dao động khoảng 100.000 đến 150.000 đồng/1kg.
Trên đây là một số thông tin cơ bản về cây Lược vàng mà bạn đọc có thể tham khảo. Hy vọng qua những chia sẻ này bạn đọc đã hiểu rõ hơn về loại thảo dược này để sử dụng nó được an toàn và hiệu quả nhất.
Bài viết liên quan:
Cây tầm bốp và những bài thuốc chữa bệnh tuyệt vời
