Cà gai leo là một cây thuốc rất quen thuộc, có tác dụng trong điều trị các bệnh về gan, chữa phong thấp, bệnh lậu, say rượu, chảy máu chân răng… Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về loại thảo dược này ngay sau đây nhé.
Cà gai leo là cây gì?
Đây là loại cây thuộc họ Cà (Solanaceae), có tên khoa học là Solanum procumbens Lour hoặc Solanum hainanense Hance. Cây còn có nhiều tên gọi khác như cà quýnh, cà cườm, cà vạnh, cà quánh, cà bò, cà gai dây, cà lù, cà gai cườm, cà Hải Nam…
Thảo dược quen thuộc này mọc ở khắp nơi từ vùng trung du núi thấp đến đồng bằng ven biển. Tại Việt Nam, thảo dược thuốc nam này được tìm thấy nhiều ở các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa và Thái Bình.
Cà gai leo sống lâu năm, thân leo có thể dài tới 6m hoặc thậm chí cao hơn. Đặc biệt có trường hợp cây lâu năm thân hóa gỗ và phân thành nhiều cành, trên cành phủ lông hình sao và có nhiều gai.
Lá của cây có hình bầu dục hoặc thuôn thường mọc so le, mặt trên lá có chứa gai còn mặt dưới có lông mềm màu trắng. Hoa của cây nhỏ, thường mọc ở nách lá có màu tím nhạt. Còn phần quả thì to mọng, hình cầu, khi chín có màu đỏ. Thông thường cây ra hoa vào khoảng tháng 4 đến tháng 5, còn ra quả từ tháng 7 đến tháng 9 hàng năm.
Chúng ta thường dùng rễ và phần dây với tên gọi trong đông y là thích gia căn và thích gia đằng. Các bộ phận của cây có thể thu hoạch vào bất cứ thời điểm nào trong năm. Sau đó đem rửa thật sạch, cắt thành từng phần nhỏ đem phơi hoặc sấy khô. Tiếp theo bỏ trong hộp kín gió, để ở nơi khô ráo, thoáng mát.
Cà gai leo có thành phần hóa học như thế nào?
Một số thành phần chính trong cây cà gai leo như sau:
- Saponin steroid: một chất phổ biến thường thấy ở các thảo dược như cam thảo, mạch môn, ngũ gia bì, nhân sâm… giúp tăng cường khả năng miễn dịch.
- Diosgenin: chống viêm, chống virus, dị ứng, khối u, hỗ trợ điều trị thấp khớp.
- Flavonoid: chống oxy hóa và gốc tự do, ứng dụng trong hỗ trợ điều trị viêm gan, xơ gan, ung thư gan…
- Solasodine: ngăn chặn, hạn chế sự sản sinh của virus viêm gan B.
- Alkaloid, Glycoalkaloid: chất kháng viêm, kháng ung thư, ngăn chặn và ức chế các tế bào khối u phát triển.
- Phần rễ cây có chứa nhiều tinh bột.
Các công dụng và cách dùng cà gai leo hiệu quả hàng đầu
Với rất nhiều công dụng khác nhau trong điều trị bệnh, cà gai leo được sử dụng phổ biến trong đông y học. Dưới đây là một số bài thuốc tốt nhất:
Chữa xơ gan, viêm gan, hỗ trợ ngăn ngừa ung thư gan
Cách thực hiện:
- Chuẩn bị nguyên liệu: 30g cà gai leo, 10g dừa cạn và 10g diệp hạ châu.
- Dùng tất cả nguyên liệu trên đem sao vàng rồi sắc lên uống.
- Uống 1 thang/ngày cho đến khi các biểu hiện bệnh giảm.
Chữa rắn cắn
Cách thực hiện:
- Dùng 30g – 50g rễ cà gai leo tươi rửa sạch, giã nhuyễn rồi hòa với khoảng 200ml nước.
- Cho người bị rắn cắn uống ngay lập tức, dùng 2 lần trong ngày.
- Ngày thứ 2 lấy 30g rễ cà gai leo khô đem sao vàng, sắc nước dùng 2 lần/ngày. Áp dụng từ 3 – 5 ngày là sẽ khỏi hẳn.
Chữa phong thấp
Cách thực hiện:
- Chuẩn bị: cà gai leo, vỏ chân chim, rễ đau xương, dây mấu, rễ cỏ xước, rễ tầm xuân mỗi loại 20g.
- Cho tất cả nguyên liệu trên đem nấu nước và dùng uống hết trong ngày.
Chữa ho, ho gà
Cách thực hiện:
- Chuẩn bị nguyên liệu: 10g rễ cà gai leo cùng với 30g lá chanh.
- Cho hỗn hợp nguyên liệu vào nồi nước nấu lên để tinh chất tan hết trong nước.
- Chia ra uống hết 2 lần/ngày.
Chữa sưng chân răng
Cách thực hiện:
- Dùng khoảng 4g hạt cà gai leo tán nhỏ cùng 1 ít sáp ong cho vào chén đồng.
- Đốt lên và xông hơi vào chân răng.
- Mỗi ngày dùng 1 lần, sau vài ngày sẽ khỏi.
Chữa nhức mỏi, đau lưng, phong tê thấp
Cách thực hiện:
- Chuẩn bị nguyên liệu: cà gai leo, thổ phục linh, dây gấm, kê huyết đằng, lá lốt mỗi loại 10g.
- Cho hỗn hợp nguyên liệu vào cùng 1 thang rồi sắc uống trong ngày.
- Dùng liên tục trong 30 ngày sẽ thấy có cải thiện.
Bài thuốc giải rượu
Bạn lấy 50g cà gai leo khô hãm với nước như chè xanh rồi uống thay cho nước lọc. Bài thuốc này vừa giúp tỉnh rượu nhanh vừa không gây hại cho gan.
Các lưu ý quan trọng khi sử dụng
Khi dùng dược liệu này cần chú ý một số điều sau đây:
- Bệnh nhân mắc bệnh gan sử dụng cây thuốc này hàng ngày cần có liều lượng phù hợp để tránh gây sốc thuốc.
- Không được ngâm dược liệu này với rượu, vì gan đang suy yếu không thể nạp thêm đồ uống có cồn.
- Khi uống với thuốc tây, để phát huy tác dụng nên uống cách nhau 1-2 tiếng.
- Các trường hợp có cơ địa nhạy cảm như phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, trẻ em dưới 6 tuổi không nên sử dụng thuốc chiết xuất từ dược liệu này.
Địa chỉ và giá bán cà gai leo
Với nhiều tác dụng mang lại cho sức khỏe nên có rất nhiều người tìm mua và sử dụng dược liệu này. Trên thị trường hiện nay có nhiều địa chỉ bán cà gai leo nhưng không phải nơi nào sản phẩm cũng tốt và chất lượng.
Dược liệu này trong tự nhiên đang bị tận diệt do sự thu hái ồ ạt của người dân. Vì vậy, các bạn dễ mua phải sản phẩm chất lượng kém, không mang lại công dụng vốn có của cà gai leo. Thậm chí sản phẩm giả còn gây tác động xấu tới sức khỏe.
Dược liệu này có mặt tại các nhà thuốc Đông y, tiệm thuốc Y học cổ truyền… Bạn nên tìm mua tại những địa chỉ uy tín, chất lượng để tránh tiền mất tật mang.
Giá bán tham khảo: 150.000 đồng/kg.
Với những thông tin được chia sẻ trên đây thì có lẽ bạn đã hiểu được phần nào những công dụng mà cà gai leo mang lại. Nhưng hiệu quả của nó còn tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng bệnh của mỗi người. Vậy để đảm bảo an toàn khi sử dụng, bạn nên trao đổi trước với bác sĩ nếu có ý định dùng nhé.
